Pupil zmarłego 41. prezydenta Stanów Zjednoczonych - labrador o imieniu Sully towarzyszy swojemu panu w ostatniej drodze. Fotografia czworonoga leżącego przy trumnie zmarłego prezydenta Trumny ciekawostki. 3) Trumna, to skrzynka z drewna (rzadziej z metalu), w którą wkładane jest ciało zmarłego, zanim zostanie pochowane pod ziemią. Wnętrze zwykle jest wyściełane miękkim podłożem, a obrzeża dla dekoracji często mają zdobienie koronkowe. 4) Pochodzenie słowa trumna wywodzi się z języka staromiemieckiego W latach 60' współpracowała z największymi. Polecane oferty. Osłona noża miksującego 2.0 z funkcją obierania do Thermomix TM6 TM5. Z kodem "NASZEMIASTO" 10 zł zniżki w Empik.pl przy 214,90 zł. 249,90 zł. Odkurzacz pionowy XIAOMI Mi Vacuum Cleaner Light. 379,00 zł. 439,00 zł. Ponadto można zamówić u nas tabliczki pogrzebowe, informujące o osobie zmarłej, umieszczane przy trumnie, lub urnie. Czym są e-klepsydry? Możliwe jest u nas zlecenie również e-klepsydry, czyli elektronicznego nekrologu. Jest to nowoczesne narzędzie, ułatwiające poinformowanie wszystkich zainteresowanych o śmierci i pogrzebie danej Ceremonia ma ściśle określony porządek i rozpoczyna się od mszy w intencji osoby zmarłej. Następnie kondukt pogrzebowy wyrusza na cmentarz, gdzie ksiądz i rodzina modlą się przed złożeniem ciała do ziemi. W naszej tradycji wciąż praktykuje się czuwanie przy trumnie w kościelnej kaplicy, jeszcze przed dniem pożegnania. Choć dla wielu osób jest to nieetyczne, do trumny nierzadko trafiały papierośnice, zapalniczki, a nawet piersiówki. Często praktykowany jest zwyczaj chowania zmarłego z przedmiotami związanymi z jego pasją: ulubioną książką, płytą muzyczną, a nawet instrumentem. Przyjęło się także umieszczanie w trumnie ulubionej biżuterii. Sully, ukochany pies George’a H. W. Busha, który będzie towarzyszył trumnie zmarłego prezydenta w drodze do Waszyngtonu. Tymczasem w mediach społecznościowych pojawiło się to łamiące serce zdjęcie. Rzecznik prasowy Jim McGrath podpisał zdjęcie słowami: ”Misja ukończona”. Na koszt pochówku z kremacją składa się m.in. przygotowanie zmarłego przez zakład pogrzebowy. Stawka za toaletę pośmiertną, przebranie zmarłego (ubrania należy zakupić na własny koszt) oraz ewentualny makijaż i uczesanie go wynosi mniej więcej 240 – 350 złotych. Dodatkowo należy doliczyć około 100 złotych za przechowywanie Po jej zakończeniu kondukt żałobny przejechał do Lubomierza (rodzinnej miejscowości zmarłego kapłana), gdzie złożono ciało ks. Piotra Mycana na cmentarzu (zobacz: Pogrzeb ks. Piotra Mycana w Lubomierzu). W obu miejscowościach celebrom 7 listopada przewodniczył bp Ignacy Dec. Przy trumnie z ciałem polskiego kosmonauty pojawiły się m.in. wieńce od prezydenta Andrzeja Dudy i Instytutu Lotnictwa. Pogrzeb gen. Mirosława Hermaszewskiego. y9G5S. Wróć do listy porad W codzienności otaczają nas nie tylko ludzie, ale także przedmioty. Niektóre z nich mają wartość funkcjonalną, inne jedynie sentymentalną. Trudno jest znaleźć jakiś wzór czy wytłumaczenie, które pozwalałoby zrozumieć, dlaczego ktoś z danym przedmiotem nie umie się rozstać. Tak jest już od najmłodszych lat. Nawet maluch przecież za nic w świecie nie wypuści z objęć ukochanego misia. Są też wśród nas tacy, zwłaszcza w starszych pokoleniach pamiętających czasy wielkiego ubóstwa, którzy przechowują przedmioty z myślą, że mogą się przydać albo że podarują je komuś. Trudno jest także wytłumaczyć komuś obcemu, jak cenne może być migoczące w słońcu szkiełko, podarowane przez ukochaną osobę na początku znajomości w czasie górskiej niezapomnianej wycieczki? Wartość przedmiotów trudno więc oszacować, stosując do nich jedynie cenę rynkową. Przedmioty, nawet jeśli wydają się być mało użyteczne, albo wręcz zbędne - mogą być nośnikiem najcenniejszych wspomnień. Spojrzenie na nie może - jak przycisk PLAY w sprzęcie audiowizualnym - przenieść do czasów minionych, często uważanych za najszczęśliwsze. To irracjonalne? Być może. Ale człowiek i jego wnętrze jest tajemnicą, którą należy uszanować. Każdy ma prawo odczuwać i doświadczać według kompasu swojego wewnętrznego świata. Co wkładamy do trumny Zmarłemu? Ten kompas jednak zdaje się jakby gubić, gdy nadchodzi czyjaś śmierć. I chociaż mówi się, że nic na tamten świat nie zabierzemy, to jednak pracownicy zakładów pogrzebowych są często proszeni, aby włożyć coś Zmarłemu do trumny. Zatem: co się wkłada do trumny? Oprócz standardowych akcesoriów pogrzebowych związanych z religią - typu książeczka do nabożeństwa czy różaniec - dość częste są prośby o włożenie okularów czy banknotów, natomiast do trumien dzieci wkłada się często zabawki. Zdarzają się też mniej standardowe przedmioty, stanowiące wyposażenie na drogę do wieczności - jak ulubiona książka, sprzęt grający czy butelka trunku... choć pewnie trzeba by do tej listy jeszcze wiele rzeczy dopisać. Można zadawać sobie pytanie: dlaczego tak się dzieje? Przecież - racjonalnie patrząc - to, co się wkłada do trumny, samemu Zmarłemu już się nie przyda. A jednak tu nie o racjonalność chodzi. Wkładając Zmarłemu do trumny te drobne przedmioty pragniemy po raz ostatni jakby pokazać mu, że pamiętamy o nim i że nasza troska - zamknięta w formie tych niewielkich rzeczy - pójdzie z nim nawet tam, skąd jeszcze nikt nie wrócił... Dlatego spotykając się z prośbą o włożenie do czyjejś trumny jakiegoś drobiazgu bądź dostrzegając w czasie czyjegoś pogrzebu takie nieoczywiste wyposażenie Zmarłego - najlepiej powstrzymać się z szacunkiem od komentarza, gdyż można nieopatrznie bardzo zranić pogrążoną w żałobie Rodzinę. I pamiętać, że przecież miłość, którą otaczali oni Zmarłą Osobę, też pewnie nie była (na szczęście) tylko i wyłącznie racjonalna, ale często nieprzewidywalna i w tej nieprzewidywalności lubiąca sprawiać niespodzianki. A taka postawa serca ma wartość, która przekracza wszelkie wymiary i jest po prostu bezcenna. Zobacz również: 🡆 Koronawirus a konieczność wizyty w zakładzie pogrzebowym i organizacja pogrzebu “Zwyczajna” śmierć jest coraz mniej obecna w kulturze. Ludzie nie umierają już w obecności rodziny, lecz na oddziałach szpitalnych, trumna ze zmarłym nie stoi już trzy dni w domu. Już jutro wernisaż organizowanej przez FAF wystawy “To, co nie umiera, nie żyje”, która pokaże nam jak do śmierci podchodzono na początku XX wieku. Według antropolog kultury, Joanny Tokarskiej-Bakir, dzisiejsza kultura ze swoim kultem młodości boi się śmierci jak diabeł święconej wody. - Świat, który nie wierzy już w żadną prawdę, który ma wszystko za maskę i pozór, przed tą najbardziej nieuchronną z prawd broni się jak może. - komentuje. Fundacja Archeologia Fotografii i Stowarzyszenie Edukacji Kulturalnej WIDOK zapraszają na wystawę „To, co nie umiera, nie żyje”, na której prezentowane będą archiwalne, dotąd niepublikowane fotografie pogrzebowe. Archiwalne, nie tylko dlatego, że wykonane zostały przed, albo zaraz po II wojnie światowej, ale także dlatego, że dziś prawie nikt nie robi już zdjęć zmarłym ani żałobnikom. fot. Jan Siwicki Na wystawie zobaczymy zdjęcia Bolesława Augustisa, ciągle jeszcze odkrywanego, międzywojennego fotografa. Jego kolekcja, licząca kilkanaście tysięcy klatek, przypadkowo znaleziona 10 lat temu, jest najbogatszym dokumentem fotograficznym Białegostoku lat Augustis prowadził w Białymstoku zakład Polonia Film. Był rzemieślnikiem, ale poza fotografowaniem w atelier dla zarobku, wychodził na ulicę i był bacznym obserwatorem miejskiego życia. Wynajmowano go też na specjalne sesje, w tym pogrzeby. Zdjęcia konduktów, trumien wyciąganych przez okno, czy żałobników są rzetelnym zapisem dokumentalnym okresu dwudziestolecia międzywojennego. Na ekspozycję składają się też zdjęcia Jana Siwickiego, wiejskiego fotografa z Jaczna pod Białymstokiem. W jego przypadku z kilkudziesięciu lat pracy uratowało się niespełna 300 szklanych negatywów. Siwicki fotografował życie swojej wsi, które toczyło się kołem wokół narodzin, wesel i pogrzebów. Te ostatnie były bodaj najważniejsze. Należało zachować wizerunek kochanego zmarłego, bo pamięć jest przecież zawodna. fot. Bolesław Augustis Zdjęcia obydwu autorów, oglądane dzisiaj, pokazują jak bardzo przez niespełna sto lat zmieniły się nasze obyczaje dotyczące odprowadzania zmarłych. Śmierć była czymś naturalnym, ludzie, szczególnie na wsi, byli z nią oswojeni. Dlatego nie dziwi np. fotografia, gdzie dzieci przy trumnie uśmiechają się bądź trzymają na niej ręce. Na grupowych portretach żałobnicy są autentycznie przejęci, ale też spokojni i pogodzeni. Ani Augustis, ani Siwicki nie robili pogrzebowych zdjęć z pobudek artystycznych czy filozoficznych. Stąd też ich autentyczność. Pozbawione są jakichkolwiek tez. Teraz, patrząc na nie po kilkudziesięciu latach można się zastanowić nad tą wielką kulminacją, która czeka każdą materię. fot. Jan Siwicki Wernisaż wystawy odbędzie się w czwartek, 9 lutego 2017 roku, o godzinie 18:00, w Galerii Fundacji Archeologii Fotografii, przy ul. Andersa 13, w Warszawie. Zdjęcie będzie można oglądać do 12 marca. Więcej informacji znajdziecie profilu facebookowym Fundacji Archeologii Fotografii oraz pod adresem (źródło: materiały prasowe) data publikacji: 08:29 ten tekst przeczytasz w 5 minut – Trumna ze zwłokami osoby zmarłej z powodu COVID-19 nie powinna być w czasie ceremonii pożegnalnej otwierana, a ciało powinno być umieszczone w podwójnym worku. Nie powinno być też ubierane – mówi Aneta Dobroch, mistrzyni świeckiej ceremonii pogrzebowej. Giannis Papanikos / Shutterstock Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Zgony na COVID-19. Sześć tygodni czekania na pogrzeb Zgony na COVID-19. W prosektorium trzeba się dokładnie zabezpieczyć Zgony na COVID-19. Kremacje są w pandemii coraz częstsze Pracownicy prosektoriów, gdzie rodzina żegna się ze zmarłym krewnym, robią w wieku trumny szybkę. Przez nią możliwa jest i identyfikacja, i rodzaj ostatniego pożegnania Ciała zmarłych na koronawirusa jest dezynfekowane, a sanepid wymaga, aby podczas transportu były przykryte całunem nasączonym płynem bakteriobójczym Zwłokom takich osób nie wykonuje się pośmiertnej kosmetyki, a martwych mężczyzn nie można golić Więcej takich historii znajdziesz na stronie głównej Onetu Przypominamy tekst, który ukazał się w Onecie w grudniu 2021 r. Pierwszy przypadek koronawirusa zanotowano w Polsce 4 marca ubiegłego roku i był to początek potężnego chaosu w wielu dziedzinach życia. W wielu krajach ograniczono możliwość podróżowania, wprowadzono kwarantannę i godziny policyjne, odwołano wydarzenia sportowe i kulturalne, wprowadzono kontrole temperatury pasażerów na lotniskach i dworcach kolejowych. Kryzys dotknął też bliskich osób zmarłych na COVID-19, a organizacja pogrzebów stała się ogromnym problemem. Przekonała się o tym rodzina pewnej starszej pani, która zmarła w szpitalu po zakażeniu koronawirusem. Zgony na COVID-19. Sześć tygodni czekania na pogrzeb Wcześniej kobieta przebywała w domu opieki, ale z powodu zakazu odwiedzin, kiedy była jeszcze zdrowa, rodzina nie miała możliwości się z nią zobaczyć. Bliscy dowiedzieli się, że ich krewna trafiła do szpitala, a potem, że jej stan się pogorszył. Nie mogli się z nią pożegnać, bo w szpitalu też nie było możliwości odwiedzin. Szpital powiadomił krewnych o śmierci kobiety. Wtedy też dowiedzieli się, że — zgodnie z procedurami dotyczącymi pacjentów zmarłych z powodu COVID-19 - dostaną do pochowania zamkniętą trumnę. I że nie wolno jej otwierać. Prośby rodziny o zrobienie choćby jednego zdjęcia nic nie dały. I choć lekarze doskonale rozumieli potrzebę rodziny, to okazało się, że nie ma zasad robienia i przetwarzania przez szpital zdjęć osoby zmarłej. Pogrzeb odbył się aż sześć tygodni po tym, jak rodzina ostatni raz widziała osobę zmarłą. Jednak z czasem problemy z organizacją pogrzebów osób zmarłych na COVID-19 zaczęły się stabilizować, między innymi dzięki zarządzeniom Ministerstwa Zdrowia i sanepidu. W Polsce na COVID-19 zmarło już ponad 100 tys. osób. Liczba ofiar śmiertelnych na świecie przekroczyła 5,5 mln. Dalsza część artykułu pod wideo. Zgony na COVID-19. W prosektorium trzeba się dokładnie zabezpieczyć Uważnie śledziła je Jagoda Mrozek, która na co dzień pracuje w prosektorium i specjalizuje się w dziedzinie sekcji zwłok, anatomopatologii, toalety pośmiertnej, tanatokosmetyki i zabiegów balsamowania. – Pracuję w firmie pogrzebowej i miałam okazję zajmować się ciałami osób, które zmarły w wyniku choroby wywołanej wirusem SARS-CoV-2. Oczywiście w takich przypadkach wszyscy się bardzo dokładnie zabezpieczają: wkładają specjalne kombinezony, maseczki, przyłbice, rękawiczki. Środki ochrony osobistej dla osób ubierających zmarłą na COVID-19 osobę są konieczne. Oprócz tego samo ciało również jest zdezynfekowane. Sanepid wymaga również, aby w transporcie ciało po zgonie było przykryte całunem nasączonym płynem bakteriobójczym – tłumaczy kobieta. Jednak takim ciałom nie wykonuje się pośmiertnej kosmetyki. – W przypadku, gdy osoba zmarła jest mężczyzną, również się ich nie goli. Ale jeśli tego wymaga, ciało się myje. Jednak przyznam, iż nieczęsto mam do czynienia z przypadkami, kiedy zwłoki wymagają mycia – podkreśla pani Jagoda i dodaje, że niestety rodzina nie ma możliwości, aby żegnać bliską osobę w otwartej trumnie. – Zazwyczaj robimy w wieku trumny szybkę. Przez nią możliwa jest i identyfikacja, i rodzaj ostatniego pożegnania. Bliscy osoby zmarłej często kładą w tym miejscu dłoń i w ten sposób okazują swój żal – mówi Jagoda Mrozek. Zobacz też: Anna maluje i czesze zmarłych. "Ciała w dobrym stanie to rzadkość" Zgony na COVID-19. Kremacje są w pandemii coraz częstsze Aneta Dobroch pracuje jako mistrzyni ceremonii pogrzebowych. Mówi, że właściwie nie ma dnia, aby nie celebrowała pogrzebu osoby, która nie zmarłaby na COVID-19. – I są to osoby przeważnie bardzo młode, około 30. roku życia. I niestety, niezaszczepione. Całkiem niedawno żegnałam również przyjaciółkę mojej mamy. Chorowała na nerki i podczas dializy została zarażona wirusem SARS-CoV2 w szpitalu. To jest tragiczne żniwo pandemii – mówi pani Aneta. Podkreśla też, że pandemia sprawiła, iż świeckie pogrzeby, które organizuje, na ogół są pogrzebami urnowymi, ze skremowanym ciałami. Redakcja poleca: Milion Polaków jest w żałobie. "Zatrzymajmy kolejną falę wielkiego umierania" – Jeśli chodzi o pogrzeby katolickie, to teoretycznie trumna ze zwłokami nie powinna być w czasie ceremonii pogrzebowej otwierana, a ciało powinno być umieszczone w podwójnym worku. Nie powinno być też ubierane. I bliscy osoby zmarłej na ogół przestrzegają tej zasady. Ale najczęściej poddają swoich krewnych kremacji – zaznacza pani Aneta. Z doświadczenia mistrzyni ceremonii pogrzebowej wynika, że podczas pogrzebów ludzie zachowują się bardzo różnie. – Niektórzy zachowują bezpieczny dystans, a inni wręcz przeciwnie. Stoją w niewielkiej odległości od siebie, nie mają na twarzy maseczek. To na ogół antyszczepionkowcy, zwolennicy spiskowej teorii dziejów, którzy dają wiarę rozmaitym dezinformacjom. Przyznam, że trochę się obawiam o swoje zdrowie, tym bardziej że żałobnicy za nic mają zalecenia, aby na salach pożegnań zajmować co drugie miejsce – wzdycha. To może cię zainteresować: Prochy zmarłego przewieziemy w bagażu podręcznym. Co z trumną? Czy powinniśmy całować zmarłych? Ekspert o popularnym zwyczaju Ona zmarła, ale jej komórki żyją. "Nieśmiertelna Henrietta" Treści z serwisu mają na celu polepszenie, a nie zastąpienie, kontaktu pomiędzy Użytkownikiem Serwisu a jego lekarzem. Serwis ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny. Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznych, zawartych w naszym Serwisie należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie. Potrzebujesz konsultacji lekarskiej lub e-recepty? Wejdź na gdzie uzyskasz pomoc online - szybko, bezpiecznie i bez wychodzenia z domu. koronawirus COVID-19 epidemia w Polsce zgon Masz worki pod oczami? Organizm próbuje powiedzieć ci coś ważnego Worki pod oczami to problem, z którym mierzy się spora część społeczeństwa. Zazwyczaj przypadłość ogranicza się do defektu wizualnego i nie wskazuje na rozwój... Eliza Kania Faszerowała synów lekami. Gdy to nie wystarczyło, chwyciła za foliowy worek [FRAGMENT KSIĄŻKI] Ken Holmes był koronerem w Kalifornii. Sprawa Glorii Ladd jest jedną z wielu, którym musiał się przyjrzeć w toku swojej kariery. Szczególną, bo dotyczyła... John Bateson Lekarze uznali go za zmarłego. Nagle worek na zwłoki zaczął się ruszać [wideo] Niewyobrażalny błąd lekarzy z Szanghaju. Tamtejsi medycy uznali podopiecznego domu starców za zmarłego. Umieścili jego ciało w worku i przekazali pracownikom... Tomasz Gdaniec Gąbka to worek bakterii. Nie używaj jej do mycia – zaleca dermatolog "Używasz gąbki do mycia ciała? Wyrzuć ją!" - radzi amerykański dermatolog, dr Charles Puza, na swoim koncie na TikToku. Lekarz podpisujący się nickiem... Małgorzata Krajewska Dramatyczna sytuacja w Japonii. Do ochrony przed koronawirusem używa się nawet worków na śmieci Japonia początkowo wydawała się dobrze przygotowana do pandemii. Prawda o niedoborze środków medycznych wyszła na jaw dopiero, kiedy burmistrz Osaki, Ichiro... Medexpress Worki pod oczami - jak skutecznie się ich pozbyć? [WYJAŚNIAMY] Niektórzy z nas je ignorują, bo wiadomo, młodość nie jest dana na zawsze, a geny to geny. Inni próbują coś z nimi zrobić. Worki pod oczami potrafią spędzać sen z... Worek oponowy – jego budowa, funkcje i najczęstsze dolegliwości Worek oponowy pełni funkcję ochrony rdzenia kręgowego oraz nerwów rdzeniowych przebiegających wzdłuż kręgosłupa. Worek oponowy otacza rdzeń kręgowy oraz korzenie... Te worki ratują życie wcześniakom Albert Einstein, Isaak Newton, Napoleon, Karol Darwin i Winston Churchill – oprócz sławy, talentu i dorobku łączy ich fakt, że byli…wcześniakami. Każdy z nas,... Liczba zakażeń rośnie z tygodnia na tydzień. Letnia fala ma trzy ważne przyczyny Poniedziałek nie jest dniem covidowych "rekordów". Liczba zakażeń odnotowanych poprzedniego dnia, w niedzielę, jest najczęściej niższa niż w inne dni tygodnia.... Paulina Wójtowicz Ile zakażeń i zgonów minionej doby? Mamy najnowsze dane MZ Ministerstwo Zdrowia poinformowało w poniedziałek o 589 przypadkach zakażenia koronawirusem, do jakich doszło minionej doby. Najwięcej zachorowań mamy w woj.... Adrian Dąbek Robienie zdjęć rodzinnych przy otwartej trumnie i czuwanie przy grobie to tradycje, które wraz z upływem czasu zostały wyparte z rytuałów pogrzebowych. Dziś śmierć jest wygnana z naszego myślenia. O tym jak zmienił się stosunek do przemijania w dzisiejszym społeczeństwie rozmawiamy z antropologiem, dr. Sławomirem AFPWP: Sylwia Mróz, Wirtualna Polska: Jak zmieniało się w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat nasze podejście do śmierci?* Dr Sławomir Sikora*: - Jeszcze kilkadziesiąt lat temu czuwano przy otwartej trumnie w domu, dziś jest to już rzadkością. Do tego dawnego podejścia nie ma łatwego powrotu. Proszę sobie wyobrazić nieboszczyka w telewizji lub w centrum handlowym, jak w przypadku niedawnej głośnej wystawy preparatów. To sprawia, że od razu stają się one spektaklem. Paradoksalnie zbliżanie się do śmierci może być odwróceniem się od w fotografii ślubnej jest odgrywana scena morderstwa, albo w fotografii mody pojawia się motyw śmierci, to ma on silnie oddziaływać emocjonalnie, dzięki efektowi szoku. Warto sobie wówczas postawić pytanie, co jeszcze się dzieje? Czy to aby nie izoluje nas od śmierci samej, śmierci własnej? Czasami mówienie o śmierci nie powinno być łączone z pokazywaniem jej wprost. To tylko nakręca zjawisko, które w naszej kulturze istnieje, a które świadczy o jednoczesnej obecności i nieobecności Od kiedy możemy mówić o wzroście zainteresowania zjawiskiem śmierci?- Przełom nastąpił w latach 50. i 60. XX wieku, gdy zwiększyło się zainteresowanie problematyką śmierci wśród psychologów społecznych i historyków. Jednym z pierwszych badaczy był Philippe Ariès, francuski historyk. Jeszcze wcześniej Geoffrey Gorer, antropolog i socjolog, podjął ten temat i wprowadził termin „pornografia śmierci”.WP: Czy chodzi o komercyjne wykorzystanie śmierci w reklamach, na których roznegliżowane modelki mają zachęcić potencjalnych klientów do zakupu produktu?- Wręcz przeciwnie, Geoffrey Gorer użył tego terminu paradoksalnie odmiennie. To, co przede wszystkim spowodowało jego zainteresowanie tym problemem wiązało się z tym, co nazwalibyśmy tabuizacją Jak rozumiał on ten termin?- Kiedy w latach 50. XX wieku zmarł jego brat zauważył, że stał się on osobą społecznie izolowaną. Znajomi unikali zapraszania go i kontaktu z nim. Zaczął się nad tym zastanawiać i doszedł do wniosku, że jest to symptomem szczególnego wygnania śmierci z naszego myślenia. To oczywiście bardziej złożone zjawisko. O ile wcześniej był zwyczaj robienia zdjęć rodzinnych przy otwartej trumnie, o tyle obecnie stało się to zjawiskiem rzadkim. Zdarza się jeszcze na wsi, ale w miastach taki zwyczaj praktycznie nie właśnie charakterystyczny dla XX w. fenomen oddalenia i tabuizacji śmierci Ariès określił mianem „śmierci odwróconej”. Jest to zjawisko, którego nie da się łatwo zuniwersalizować, bo zupełnie odmiennie wygląda to na wsi i w mieście, w różnych warstwach społecznych. WP: Z jednej strony przeżywamy śmierć osób nam bliskich, po których szybko chcemy się otrząsnąć z żałoby i wrócić do normalnego rytmu życia, a z drugiej strony przeżywamy zwielokrotniony pogrzeb osób publicznych, jak na przykład Michaela Jacksona, który miał łącznie trzy pogrzeby. O czym to świadczy i co te przykłady o nas mówią?- Są to wydarzenia, które mają odmienne wartości emocjonalne dla różnych ludzi. W przeżywaniu śmierci księżnej Diany czy papieża Jana Pawła II widać wyraźnie ślady spektaklu. Takie pogrzeby, poprzez obecność mediów w sposób nieunikniony nabierają znamion pisał o tym, że śmierć nie ma już dla nas takiego rytualnego wyrazu jak kiedyś. Śmierć nieodzownie wiązała się z żałobą, która była czymś więcej niż obecność na pogrzebie i stypie. Żałoba to był czas, w którym śmierci i konkretnej osobie oddaje się honor, osoby „dotknięte” śmiercią i społeczność usiłuje sobie poradzić z tym nadzwyczajnym stanem. Pod tym względem śmierć była znacznie ważniejsza w społeczeństwach tradycyjnych, niż w * Co się stało ze śmiercią w dzisiejszym społeczeństwie?*- Można tu powiedzieć banalne rzeczy, że jest z nami na co dzień, bo ciągle dowiadujemy się o wypadkach i katastrofach, gdzie mamy do czynienia ze zwielokrotnioną śmiercią, prawie jak na wojnie. A z drugiej strony problemem staje się podejście do śmierci osób bliskich, do śmierci własnej. Jest to zjawisko, które nie ma jednego nurtu. Próbuje się odzyskać dziś czasem owo indywidualne podejście do Czy tak się dzieje za sprawą mediów?- Media tworzą wirtualną rzeczywistość, która jest wszędzie. Poza zjawiskami ważnymi człowiek dawniej żył w lokalnym i ograniczonym świecie. Obecnie dowiadujemy się o tsunami albo śmierci setek ludzi w katastrofie samolotowej i z tego zaklętego kręgu zbiorowej śmierci nie ma zastanowić się, co tak naprawdę oznacza dla nas sama śmierć. Dziś mówi się o prawie osoby umierającej, by mogła dowiedzieć się o swoim faktycznym stanie. Podejmowane są próby „nadania” śmierci ludzkiej twarzy, pokazania, że żałoba, przeżycie tego, że ktoś musi odejść, jest zjawiskiem koniecznym i każdy powinien mieć prawo do „własnej śmierci”. Rozmowa o śmierci pomaga zarówno osobom śmiertelnie chorym, jak i tym z ich Jak można nazwać to, co się aktualnie dzieje ze śmiercią w reklamach? Tak jak na przykład w przypadku reklamy społecznej, w której pojawił się napis ”Nie pakuj się do trumny, zrób cytologię”.- Dosyć jasne jest tu operowanie szokiem, a jednocześnie w takiej reklamie objawia się w Polsce paradoksalny lęk przed lekarzem. To, jak sądzę, terapia szokowa, która ma nas skłonić do tego, byśmy nie przegapili chwili. Trochę przewrotnie można by się tu odwołać do Heideggera, to nie „się umiera”, lecz mnie samego może to Czy śmierć traci wymiar personalny?- Wydaje się, że mamy do czynienia z kryzysem myślenia o własnej śmierci. To przysparza nam wielu problemów, choć tej sytuacji próbuje się zaradzić. Zaczyna się mówić o śmierci z pacjentami, osobami nieuleczalnie chorymi,. Pomocne są też publikacje, jak na przykład cykl „Umierać po ludzku” w „Gazecie Wyborczej”. Jest to próba zwrócenia uwagi na bliskość i naturalność śmierci, również naszej, osób bliskich, a nie tylko „ludzi wielkich” - oswojenia nas ze śmiercią, bez robienia z niej dr Sławomirem Sikorą rozmawiała Sylwia Mróz, Wirtualna Polskadr Sławomir Sikora jest antropologiem i adiunktem w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu WarszawskiegoOceń jakość naszego artykułu:Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.